Թարգմանչական աշխատանքներ

Դիպլոմային Երվանդ Քոչարի Սասունցի Դավթի ձիարձանը

Բովանդակություն

Ներածություն
Գլուխ 1. Երվանդ Քոչարի կյանքն ու ստեղծագործական ուղին
Գլուխ 2. Սասունցի Դավթի ձիարձանը
2.1 Ձիարձանի պատմությունը
2.2 Սասունցի Դավթի ձիարձանը
Եզրակացություն
Գրականության ցանկ

Հատված
Քոչարը գործ ունի լայնարձակ ծավալների ու հարթությունների հետ և միայն անհրաժեշտ դեպքում է քանդակն աշխուժացնում գրաֆիկորեն եզրագծված, դրվագծված քանդակերով: Կոկ ու կորնթարդ ձևերի ներհակ համադրությունը տպավորիչ է հատկապես ձիու կերպարում, որի ուրվապատկերը հաստատում է վֆիզիկական ուժի զորության գաղափարը՝ արտահայտելով շարժման և ազատության գաղափարը: Դավթի արձանը ընդհանրություններ ունի Միքելանջելոյի Դավթի արձանի հետ: Այդ քանդակում, ինչպես Սասունցի Դավիթը, Միքելսանջելոյի Դավիթը պատրաստվում է ճակատամարտի: Ավելին, թշնամին ուժի մեջ գերազանցում է: Սակայն երիտասարդը հանգիստ է. ոչինչ կարծես չի դավաճանում նրա անհանգստությանը: Միայն նկատելի է, թե ինչպես են լարվում նրա մկանները, ինչպես են շարժվում հոնքերը: Այս հայացքում սարսափելի բան կա: Տեսնում է, թե ինչպես է ուսի վերևից նա շպրտել ճարմանդ: Այս դիրքը վճռական հարված է պատրաստում ահռելի թշնամուն: Երկու Դավիթներն էլ բնութագրում են ազատ մարդու ուժն ու ամենակարողությունը: Դավիթը խորհրդանշում է մարդու վստահությունը, որ կարող է հաղթել ցանկացած թշնամու: Քանդակի հերոսը առավել բուռն ուշադրություն է դարձնում: Միևնույն ժամանակ Դավիթի քանդակը պարզ է, պարզ և արտահայտիչ: Դրանում ոչ մի հակասական բան չկա: Յուրաքանչյուր մանրուք ծառայում է արտահայտելու տղամարդկություն, ազատություն և առավելագույն կենտրոնացում ՝ նախքան մարտը: Արձանը դրված է բազալտե անկոփ խոշոր քարերից կառուցված ցածր պատվանդանի վրա, որի մոխրագույն երանգները ներդաշնակում են մետաղի թաղանթապատ մակերեսին: Դավիթը ներկայացված է ցատկելու պատրաստ ձիու վրա: Նա ախոյանին նայում է ցասկոտ հայացքով: Անտիկ աստվածներին ու հերոսներին նման Քոչարի Դավիթը միևնույն ժամանակ պահպանում է ազգային դիմագծերը: Դավթի մամինին կիպ նստած զգեստը ոչ միայն չի խաթարում կերպարի բնութագիրը, այլև շեղտում է նրա հաղթանդամ կառուցվածքը: Բոբիկ ոտքերի սանդալները, քաթանե շապիկը, կարճ պատմուճանը, տիրոջ վայել ծանրակուռ թուրը Դավթին մի կողմից օժտում են խաշնարածի կամ ռանչպարի տեսքով, մյուս կողմից հատկանշում որպես ժողովրդի պաշտպան ու մարտիկ: Հերոսը շրջվել է և քաշել իր թուրը: Ոչ այնքան զորականին, որքան հնձվորին հարիր այդ շարժումը ցույց է տալիս փորձության ժամին զենք վերցնող հայի բնավորությունը: Դավիթը կիսականգնել է՝ ոտքը հենելով ասպանդակին: Եթե քանդակի դիմային կետը շեշտում է Դվթի ուժը, ապա կողային ձախ տեսանկյունը ցուցադրում է հեծյալի թեթև խոյացման պահը: Հերոսի ծալված ու ձիու թարքին հպված ոտքը, թեքված գլուխը, խռիվ մազերը, քամուց ծածանվող բարակ թիկնոցը պարզ դիմաստվերով ուրվագծվում են երկնքի ֆոնին՝ ստեղծելով շղթայազերծ ազատ ոստյունի պատրանք: Այսպիսով՝ կոթողի խնամքով մտածված, իրար սերտորեն փոխկապված բոլոր մանրամասները գեղարվեստական բարեձև ու պատկերալի միասնություն են կազմում, ինչն էլ կանխորոշեց «Սասունցի Դավթի» աննախադեպ հաջողությունը: Արձանը ոչ միայն հեշտորեն ընդգրկվեց կայարանամերձ հրապարակի մինչև այդ արդեն ձևավորված ճարտարապետական ու տարածական տեսարանում, այլև տեղացի բնակիչների ու Հայաստան ժամանած հյուրերի շարքում տպավորվեց որպես հայկական մայրաքաղաքի հատուկ նշան:

Գրականության ցանկ
1. Աղասյան Ա., Երվանդ Քոչարի տարածության մեջ, Երևան, 2013:
2. Անգալադյան Ռ., Երվանդ Քոչար. Համակ խոնարհում, «Վէմ» համահայկական հանդես, Է-ԺԳ տարի, թիվ 1/49/, հունվար-մարտ, 2015:
3. Իսահակյան Վ., Փարիզ, Քոչար, Անցած օրեր…, Երևան, 2006:
4. Քանդակագործ Երվանդ Քոչարն ու նրա գործը, «Սովետական Հայաստան», Երևան, 1959, N12.
5. Մարգարյան Ա., Երվանդ Քոչարի փարիզյան շրջանը, ՀՀ ԳԱԱ Շիրակի հայագիտական հետազոտությունների կենտրոն, Գիտական աշխատություններ, Շիրակ, 2011, թիվ 14:
6. Агасян А., Парижский период творчества Ерванда Кочара, Москва, 1994.
7. Агасян А., Ержанд Кочар. Творчество, Москва, 1990, N1.
8. …